W Polsce można nabyć nieruchomość nie tylko poprzez zakupienie jej. Pozwala na to także prawo zasiedzenia nieruchomości. Kto może w ten sposób zostać właścicielem? I jak to wygląda w praktyce? Przedstawiam krok po kroku.
Co to jest zasiedzenie nieruchomości
Posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie).
Natomiast po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze. Przedmiotowa analiza dotyczy wyłącznie nieruchomości nie będącej nieruchomością rolną.
Nabycie w taki sposób prawa własności nieruchomości ma charakter pierwotny, co oznacza, że zasiedzenie powoduje utratę prawa własności poprzedniego właściciela. Można powiedzieć, że prawo właściciela gaśnie z dniem stwierdzenia zasiedzenia nieruchomości.
Ważne jest także to, że nabycie nieruchomości w drodze zasiedzenia następuje bez jakiejkolwiek rekompensaty na rzecz poprzedniego właściciela.
W praktyce szczególne emocje budzi na ogół wykładnia pojęcia "jako posiadacz samoistny". Uczestnicy postępowań sądowych spierają się o to, czy poszczególne ich zachowania świadczą o samoistności posiadania, czy niekoniecznie. Przykładowo, wnioskodawcy często upatrują swych praw w tym, że przez wiele lat płacili związane z nieruchomością podatki, uprawiali ją itd.
Kto zamyśla zasiedzenie nieruchomości, powinien o nią dbać. W przeciwnym wypadku może okazać się, że sąd nie dopatrzy się samoistności posiadania, a więc elementu nieodzownego, aby cokolwiek zasiedzieć.
Aby stwierdzić zasiedzenie nieruchomości, należy przebyć drogę postępowania sądowego. Władający nieruchomością, aby być jej prawowitym właścicielem, musi złożyć w sądzie rejonowym wniosek o nabycie mieszkania lub nabycie gruntu przez zasiedzenie.
Postępowanie sądowe jest konieczne. Czasami osoby, które nagle dowiadują się, że z jakiegoś powodu nie są właścicielami swojej nieruchomości, nie chcą zwrócić się do sądu. To błąd – prawdopodobieństwo, że własność nieruchomości zostanie uznana, jest bardzo duże. Wystarczy przygotować wniosek do sądu rejonowego właściwego dla miejsca położenia rzeczonej nieruchomości.